Silap pissusaa Kalaallit Nunaanni allanngoriartorpoq. Silap pissusaanik ilisimatusartut takutippaat sila kissak-kiartortoq, masannartuliornerusoq aammalu sila peqqarniissiartuinnassasoq.
Kommunemut sakkussat pingaarutillit
DMI–p Ilulissanut silap pissusaanik nalunaarusiamik ineriartortitsisimapput tassuuna ersarinnerusumik eqqor-iaasoqarluni siunissami silap qanoq ikkumaarneranik – taamaasilluni Avannaata Kommunia pisariaqartu-tigut sillimmartaarsinnaalluni innuttaasullu isumannaallisaavigisinnaalissallugit siunissami silap pissusaanut peqqar-niitsunut.
- Siunissami silap pissusaa peeqarniissiartuinnassaaq, tamannalu maannamiit sillimmartaarfigisariaqalerpar-put. DMI-p silap pissusaanik nalunaarusiaa ilisimatusarsimassutsikkut pitsaanerusumik tunngavilersugaq aam-ma Ilulissani silap allannguutaanik paasissutissartaqarnerusoq takutippaa, taannalu ikiorsiullugu eqqortunik aalajangersuisinnaassaagut, taama oqaluttuarpoq Palle Jerimiassen, Avannaata Kommuniani borgmesteri-usoq, nangillunilu:
- Silap pissusaanik nalunaarusiaq pingaarutilerujuttut sakkussiaavoq Ilulissani silap pissusaanut naleqqussarnis-sarput pilersaarusiulerutsigu. Maanna uppernarluartunik paasissutissaateqalerpugut ima sukumiitigisunik al-laat kommunemit atorneqarsinnaasunik. Taamaasiornikkut silap pissusaanut naleqqussarnissami aaqqiis-sutissat eqqortut toqqarsinnaalerpagut innuttaasunut inuiaqatigiinnullu iluaqutaajumaartut.
Silap pissusaa pillugu nalunaarusiaq kalaallit nunaanni pissutsinut siunnerfeqarpoq
DMI-mit naalagaaffeqatigiiit sullinneqarput tassaasut Danmark, Savalimmut Kalaallit Nunaat imartat qanittut silaannartallu – ilisimasaqarfigalugit sila, silaannaap pissusai imartallu.
- DMI Naalagaaffeqatigiiffimmut tamarmut atuuppoq, taamaattumillu pingaaruteqarpoq ilisimasagut siam-martissasut iluaqusersuutaallutillu inuiaqatigiinni assigiinngitsuni, soorlu ass. Ilulissani, Kalaallit Nunaanniittu-mi. Taammaattumik nuannaarutigilluinnarparput Kalaallit Nunaannukarsinnaagatta silap pissusaa pillugu nalu-naarusiaq Avannaata Kommunianut saqqummiussinnaallugu, Anne Højer Simonsen, DMI-mi pisortaanermut tullersortaasoq oqarpoq naggasiillunilu:
- Avannaata Kommunianik qanittuaqqamik suleqateqarnerput pingaarteqaarput - tassaqqinnaaq sumiiffimmi ilisimasat ilisimasanik allanik akuliukkaangatsigit, nukittunerpaaffimmiilersarpugut.
Silap pissusaa pillugu nalunaarusiaq assigiinngitsorpassuarnik uuttuutinik imaqarpoq kissassuseq isugutaallu-nakkaasut pillugit, taakkulu kalaallit nunaanni pissutsinut immikkut attuumassuteqarluinnarput.
- Ilulissani siunissami silaannaap pissusaata tikkuuppaa, isugutasumik nakkaanerit pissusaat silaannaq kissak-kiartortillugu allannguuteqariartortut. Tamatuma kingunerissavaa naatsorsuutaasariaqartoq isugutammik nakkaasoqarnerulissasoq, aamma peqqarniitsumik sialussuapiloortarit allaqarnerussasut, DMI-mi silap pissu-saanik ilisimatusartoq Martin Olesen nassuiaavoq nangillunilu:
- Tamatuma saniatigut silap kissakkiartornera aamma sunniuteqassaaq, tassa silap kissassusaa, pingaartumik ukiuutillugu qerinnartup missaanut nikerartorujussuunissaat. Taamaasilluni aqquserngit inuillu aqqutaat quaaqqisaarnarnerussapput, aammali qimussernermi ajornartorsiortitsissaaq qimmillu aluinut, tassami aputip qaava sermimik qallertassammat, imaluunniit kuuffiit aqquserngillu kuuffiini sermersoornikkut milittoorneru-soqartalissammat.
Silap pissusaa pillugu nalunaarusiaq nutaaq atorlugu Ilulissat alloriarluarsinnaalerpoq ungasinnerusoq isiga-lugu aaqqiissusiornissamut siunissamilu silap pissusissaanut peqqarniitsunut upalungaarsimanissamut.
PIVIUSUT
• Silap pissusaa pillugu nalunaarusiami nassuiaatigineqarput siunissami silap pissusissai Ilulissani ukiut untritilikkaat qiteqqunneranni naaneranilu. Nalunaarusiap siullertut imarai paasissutissat siunissami kissassuseq, isugutaap nakkaanera silaannaallu isugutassusaa – allaat nunap assinga 5 km-moor-tumik kipparissulersukkami.
• Silap pissusaa pillugu nalunaarusiami nassuiaatigineqarput siunissami silap pissusissai Avannaata Kommuniani una aallaavigalugu, CO2-mik ullumikkut aniatiinnarneqarpat – imaluunniit nunarsuarmi CO2-mik aniatitsinerup killilersimaarnissaa sapissannginneripput. Ulluinnarni taasarparput CO2-p pi-lersissinnaasaatut.
• Nalunaarusiaq aallaaveqarpoq kissarsutsit, isugutaap nakkaasup Ilulissanilu silaannaap isugutas-susaanik sivisoorsuarmik uuttuutaasimasut tulleriit atornerisigut aammalu danskit nunap immik-koortuini silaannaap pissusaanik uuttueriaaseq HIRHAM5 atorneratigut, taanna Kalaallut Nunaanni tassanilu pissutsinut misileraataasimavoq.
Nalunaarusiamit immikkuullarequtit (nunarsuarmi co2 ullumikkutut aniatinneqassappat)
• Ukiut untritilikkaat naalerneranni ullut masannartuliorferujussuit (10 mm sinnerlugu masannartulior-nerit) ukiut untritilikkuutaat naalerneranni pingasoriaammik takkusimaarnerulersimassapput
• Kissarsuseq ukiumi aasamilu qaffassaaq. Taamaattumiki ilimagineqarpoq ullut ikinnerusut aasaane-rani kissassuseq qerinnarfiup nalaaniittarnissaaq ukiuuneranili qerinnarfiup nalaaniikulanerulernissaa. Ukiuunerani silap qerinnartup ullui ukiumut 10-t missaaniik ullut unnuanut 30-t miss. amerleri-assangatinneqarlutik.
• Nunarsuarmi silaannaap kissakkiartornera ilutigalugu Issittumi Ilulissani immaq sikusarnera annikil-liartussaaq.
• Ukiut untritilikkaat naajartorneranni Qeqertarsuup avataani ukiup ingerlanerani ataavartumik sikuusarunnaassaaq, avannarpasinnerusumilu sikuusarnera sivikinnerulissaaq.
• Untritilikkuutaat qiteqqunneranni ukiumi sikuusarnera aatsaat annikilliartulissaaq.
Nalunaarusiaq tamakkiisoq uani aajuk.
Nalunaarusiamut ilassut uani aajuk.