Allattoq: Palle Jerimiassen (Attaviitsoq), Avannaata Kommuniani borgmesteri
Coronap kingorna takornariat amerlassusiat takugaanni ingerlalluartoqartoq takusinnaavarput. Aatsaat taama amerlatigisunik Nunatsinnut takornariartoqarpoq, ineriartornerlu tamanna nangittussatut isikkoqarpoq. Nuannaarutigisariaqarpoq aammalu siunissamut isumalluarnarluni. Ullumikkut nunarsuarmi sumulluunniit angalasoqarsinnaavoq, ukiunilu kingullerpaani amerliartuinnartunit Nunarput takornariarfissatut pilerigineqaleraluttuinnarpoq. Nunatsinnut angalaniarneq ajornannginnerulersimavoq, sulilu pisariinnerulissalluni mittarfissuartaarutta.
Avannaata Kommuniani pilersaarusiornermini suliniuteqarfissat qulit aalajangiussimavai. Periusissiami allassimavoq kommunip iluani takornariartitsineq akisussaassuseqartumik ingerlanneqassasoq.
Tamanna isumaqarpoq, kommunitta iluani nunaqavissunut suliffissat pilersinneqassasut, periarfissat aningaasarsiorfissallu pitsaanerulissasut, inuussutissarsiut tamanna amerlanerusunit akilersinnaasumik inuussutissarsiutigineqalersillugu. Kommunip aamma anguniarpaa ukiumut piffissap takornariarfiusartup sivisunerulernissaa, aasaarissinerinnaa kisiat pinnagu sivisunerusumilli takornariaqartalernissaa anguniarlugu. Pingaartuuvoq Nunatsinni takornariartitsisarnerup innuttaasunut nunaqavissunut iluaqutaanissaa. Nammineq paasinnittaasera naapertorlugu taamaaliorneq tassaassaaq piujuartitsineq tunngavigalugu inuussutissarsiummik pilersitsineq.
Takornariartitsinermik inuussutissarsiut ilaatigut sulisunik amerlasuunik pisariaqartitsiviusarpoq. Piffissaq takornariaqarfiusartoq sivitsorutsigu tamanna aamma kommunitsinnut akileraarutitigut isertittakkagut amerlissapput. Ilulissani suliffissaaleqineq maannakkut 0,1 %-iuvoq, sulisussaqarniassaguttalu sulisussanik avataaniit aallertariaqarpugut. Taamaattumik neriuppunga Namminersornerullutik Oqartussat inissianik sanaartussasut, inissaaleqineq annikillisikkumallugu. Akileraarutitigut isertitat amerlisinnerisigut atortulersuutitigut ineriartortitsinermut aningaasalersuisinnaalissuugut, assersuutigalugu umiarsualiveqarnermut allanullu, takornarianut nunaqavissunullu iluaqutaasussanik.
Qanittukkut Ilulissani takornarialerisut isikkanillit kalaallisut oqaasillit akerliussutsimik takutitsipput. Soqutigisimavara paasissallugu suna naammagittaalliutigineqarnersoq, taamaattumillu naapissimavakka. Taakkunannga oqariartuutigineqartoq ersarippoq, malugeqqummassuk saneqqutaarneqarlutik, ineriartornerlu avaqqullutik pimmat.
Tamanna tupaallaatigivara, aali massakkut takornariaqarneq qaffapilooraluartoq aammalu siornatigumut sanilliullugu piffissaq takornariaqarfiusartoq sivisuneruleraluartoq, takornarianullu susassaqartitsinissamik noqqaaneq aatsaat taama annertutigileraluartoq. Isumaqarnaraluarpormi takornarialerisut maani nunaqavissut suliassarpassuaqassasut, tamannali tassa ajuusaarnartumik taamaaqqissaanngilaq.
Nunatsinnut takornariartitsisartut suliffeqarfissuit angisuut tassaapput Air Greenland, Albatros, Tobas il.il. Suliffeqarfissuit taakku akunnerminni assigiinngitsutigut suleqatigiipput, maanili namminersortuaqqat sanioqqutaarneqartutut misigalutik.
Taamatullu aamma aasat tamaasa suliffeqarfiit avataaneersut kommuniniilluunniit allaneersut namminneq takornarianik angallassisartunik nassarlutik takkuttarput. Taamaalilluni maani nunaqavissuullutik takornarialerisunut tamanna ajornartorsiortitsisarpoq. Uanga innuttaasoq maani najugaqavissoq takornariartitsisartorlu illersorusuppakka, taakkuummata kommunitsinnut akileraartarnermikkut ineriartortitseqataasut.
Ineriartorneq taamaattoq ernumanartoqartippara, takornariartitsisartullu akunnerminni isumaqatigiissusiortarnerat tatigeqatigiinnissamik innarliisinnaanera aamma ernumagalugu. Suliffeqarfissuit pineqartut imminnut ilisarisimalluarput, tamannalu tunngavigalugu akunnerminni isumaqatigiissusiortarlutik maani najugaqavissunut unammillerneqarsinnaanertik ajornarnerulersillugu. Isumaqarpunga suliffeqarfissuarni tamakkunani sulisuusimasut attaveqaateqarluarnertik iluaqutigalugu, maani najugaqavissut avaqqullugit, niueqatigiilersartut. Takornariartitsinermik suliaqartut maani najugaqavissut suleqatissaminnut tatiginnissinnaanerat pingaarutilerujussuaq innarlerneqarsinnaavoq, niueqatigiinnermi tatigeqatigiinneq piffissami sivisoorujussuarmi pilersinniarneqartarmat. Suliffeqarfissuarni sulisuusimasut ilisarisimanertik attaveqaateqarluarnertillu pissutigalugu allornernik marlunnik siulliujuassapput, suliaqartut assigiinngitsut akornanni tatigeqatigiinneq eqqarsaatigalugu.
Nalunngilara maani najugaqavissut suliffeqarfissuarnik angisuunik suleqatissarsiorlutik ilungersortut. Paasivarali suleqatigiitsiartarnerit nalaatsornerinnarmik pisartut siunissaqarpallaartanngitsullu. Suliffeqarfissuit suliniutitik annertusartuarpaat maani najugaqavissunik akuutitsinngivillutik. Tamanna akuersaarneqarsinnaanngilaq, tamanna pissutsinik equtitsivoq uparuartariaqalerparalu, isumaqarama takornariartitsineq taama ittoq kommunitsinni kissaatiginngikkipput.
Kissaatiginngilara maani innuttaasut suliffiillu ineriartornermut isiginnaartuuginnarnissaat. Piumavugut pisinnaallutalu ineriartortitseqataanissatsinnut. Takornariartitsinermi inuussutissarsiut tamatsinnut iluaqutaasariaqarpoq.
Takornariartitsisarneq pillugu politikkeqalerumallutik Naalakkersuisut oqariartuutiginikuuaat. Tamanna qanoq imaqartinneqarnersoq isumassaqartinngilara, iluassangaluaqaarli takornariaqarneq ilusilersorneqarsinnaasuuppat Nunatsinni najugaqavissuullutik takornariartitsisartunut annertunerpaamik iluaqutaasumik. Takornariartitsineq Nunatta isumalluutaanut ilaavoq, isumaanngisaannarnikuuvorlu aningaasat Nunatsinniit annissorneqarnissaat.
Assersuutigalugu uanga Ilulissaninngaaneerpunga. Illoqarfitsinnut timmisartorlutik takornariat 25.000-it ukiut tamaasa tikittarput. Taakkuinnaalluunniit naammattussaangaluarput maani najugaqavissunut suliassaqartitsinissamut, tamannali taamaaqqajanngilaq. Taamaattumik kissaatiginarpoq takornariaqarnerup ilusilersorneqarnissaa, suliassaqartitsineq annertunerpaaq maani najugaqavissunit isumagineqarsinnaaleqqullugu. Maani nunaqavissunik takornariartitsisarnermi peqataasoqanngippat, taava qanoq ililluniuna takornariartitsisarneq piujuaannartitsinermik akisussaaffeqarnermillu tunngaveqarsinnaasoq?
Nammineerlunga arlaleriarlunga Namminersorlutik Oqartussanut aammalu suliffeqarfissuit inuiaqatigiinnit pigineqartut tungaannut tikkuartuutigisimavara nunaqavissunik namminersortuaqqanik unammillerunnaaqqullugit. Siumut aqqutissaq takornariaqarnermik ineriartortitsinissami tasaavoq innuttaasunik akuutitsineq.
Akuttunngitsumik isumaqalersarpunga Namminersorlutik Oqartussat suliffeqarfissuillu tusaanianngitsut paasiumanngikkaallu equngasumik tunngaveqarluni unammilleqatigiinneq piumassuseerutsitsisartoq. Taamatullu aamma ajornartorsiuterujussuuvoq takornariartitsinermik ingerlatseqatigiiffiit maani namminersortuaqqanut tatiginninnginnerat. Tusakulavara utoqqatsissutiginiarneqartartoq, namminersortuaqqat maani najugaqavissut isumaqatigiissutinik eqquutsitsineq ajornerat suliassamillu kivitisinnaannginnerat. Ulluinnarni takornarialerisartunut maani nunaqavissunut attaveqarluartarpunga, taamatullu oqariartuuteqartoqartarnera eqqunngitsumik tunngavilittut oqaatigisariaqarpara. Ilisimavara maani najugaqavissut suliaminnik pimoorussillutik qaffasissumik kiffartuussiumassuseqartut.
Taamaattumik ataatsimiisitsinissamik isumasioqatigiissitsinissamilluunniit pilersaarpunga ajornartorsiutit maani tikkuartukkakka iluarsineqarnissaat siunertaralugu.
Takornariartitsinermik ingerlatsineq takornarianut maanilu najugaqavissunut ilorraap tungaanut ineriartortitsinermik malitseqarniartussaavoq. Takornariartitsineq aningaasarsiornermik suliffissaqartitsiniarnermillu inerisaaqataasussaavoq, taamaaliornikkut akisussaassuseqartumik piujuaannartitsinermillu tunngavilerneqarsinnaaqqullugu.
Tamassi sulilluarisi.